Gazetari:”Paqja e Zotit qoftë mbi ju!
Në kohë krizash dhe zhvillimeve të mëdha, si individët ashtu dhe masat e gjera, kanë nevojë për reflektim, me qëllim që ngjarjet të mirëpeshohen dhe të ndërgjegjësohemi për dimensionet e kauzës, ku kauza në këtë rast, është Egjipti, ky vend i civilizimit të lashtë, Egjipti i të shkuarës së lavdishme, të tashmes të cilën disa e shohin të dhimbshme dhe të ardhmes e cila për disa duket enigmatike.
Ajo që ndodhi në Egjipt me tre korrik, gjë e cila nuk ishte veçse një puç ushtarak, shpërndarja e dhunshme e protestave dhe pasiguria për të ardhmen, e ka hidhëruar mbarë botën arabe dhe atë islame. Për të hedhur më shumë dritë lidhur me këto ngjarje, kemi ftuar një personalitet të njohur, të cilin e lidhin marrëdhënie bashkëpunimi dhe respekti me Egjiptin. Personaliteti që kemi ftuar në këtë intervistë, është ftuesi dhe mendimtari, dr Tarik Suvejdan, të cilit i urojmë mirëseardhjen në studion e Alxhazira-s.
Dr Tarik Suvejdan:”Mirë se u gjeta dhe Zoti ua shpërbleftë për ftesën.”
Gazetari:”Shumë nga dashamirësit tuaj, u kanë ndjekur përgjatë këtyre muajve, nëpërmjet faqeve sociale, ku kenë dhënë pikëpamjet tuaja dhe vlerësimin personal lidhur me atë që ndodhi në Egjipt. Por ne duam që këto mendime dhe pikëpamje tuajat, ti sillni dhe një herë për teleshikuesit e Alxhazira Live. Prandaj, cili është vlerësimi juaj për ngjarjet më të fundit në Egjipt?”
Dr Tarik Suvejdan:”Fillimisht ju falënderoj që më dhatë rastin të takohem me ju dhe me teleshikuesit e Alxhaziras, i cili është një kanal që luan një rol të rëndësishëm në sensibilizimin e masave. Disa njerëz më thonë se Alxhazira është kanal i njëanshëm dhe unë u përgjigjem:”Ok, por më thoni se cilin televizion tjetër të ndjekim. Alxhazira po transmeton atë që nuk e transmeton asnjë kanal tjetër, po transmeton mendimin tjetër, gjë të cilën nuk e gjejmë asgjëkund. Prandaj dhe sot kemi nevojë të ulemi me veten dhe të reflektojmë në mënyrë të arsyeshme. Nga vetë eksperienca ime në jetë, është se arsyetoj me mendjen time dhe jo me emocionet.
Përse Egjipti? Përse i kam kushtuar një vëmendje kaq të madhe zhvillimeve në Egjipt?
Në komentet e tyre në twitter, disa njerëz më shkruajnë: Përse je kaq i përkushtuar ndaj krizës në Egjipt, saqë ndonjëherë na duket sikur më shumë tregon vëmendje për Egjiptin sesa për Kuvajtin, vendlindjen tënde?”
Po, është e vërtetë që unë i kam kushtuar shumë vëmendje ngjarjeve në Egjipt, pasi ky vend është flamurtari i umetit, është qendra e zhvillimit, rilindjes dhe ndërtimit të ardhmes. Nëse denigron Egjipti, ka denigruar i gjithë umeti. Ka mbi tridhjetë vite që mbaj leksione të ndryshme dhe që atëherë kam thënë dhe e them se umeti nuk do të rilindë veçse me Egjiptin. Nuk ka përse të më thotë dikush se Egjipti nuk është vendi yt prandaj dhe s’ke përse i kushton kaq vëmendje. Po, Egjipti është vendi im. A nuk thotë Zoti në Kuran se:”ky është umeti juaj, umet i vetëm” (Kuran) A nuk thotë Profeti a.s se:”Kush nuk interesohet për çështjen e myslimanëve nuk është prej tyre”. Veç kësaj, çështja ime madhore të cilës i jam përkushtuar është rilindja e umetit dhe umeti nuk mund të rilindë pa Egjiptin, i cili është prijatari i umetit në të gjithë fushat. Është e pamundur ta neglizhojmë dhe injorojmë Egjiptin me pretekstin se nuk na përket neve.
Revolucioni i 25 Janarit 2011, ishte një transformim madhor i umetit dhe të gjithë ne manifestuam optimizëm dhe u gëzuam për ndryshimet e ndodhura. Unë habitem dhe njëkohësisht jam hidhëruar maksimalisht se si është e mundur që disa figura të larta në Egjipt, por edhe njerëz të tjerë, pranuan të ndodhë puçi i shtetit, i cili e ktheu vendin dhe umetin dyzet vite pas?! Si e pranuan gjithë këtë gjakderdhje që ndodhi para syve të tyre dhe kjo në emër të urrejtjes për Vëllazërinë Myslimane dhe presidentit Mursi?! Ajo që ndodhi ishte një puç ushtarak i cili e ktheu umetin dyzet vite prapa, ishte gjakderdhje, vrasje e civilëve, shtypje e pamëshirshme e lirive dhe të drejtave, si dhe barrierë ndaj projektit rilindës islam.”
Gazetari:”Po, por disa qarqe dhe figura të njohura në Egjipt, e kanë interpretuar atë që ju e quajtët puç ushtarak, si një revolucion popullor, i cili u mbështet nga ushtria, ashtu siç u mbështet revolucioni i 25 janarit 2011.”
Dr Tarik Suvejdan:”Jo, kjo nuk është e vërtetë, është sa për tu hedhur hi syve të njerëzve. Me dëshminë e të gjithëve, Husni Mubarak ishte një president që manipulonte rezultatin e zgjedhjeve presidenciale, i përjashtonte kundërshtarët e tij politikë dhe nuk i jepte shansin askujt tjetër. Bazuar në këtë, ai nuk ishte një president i ligjshëm dhe i zgjedhur nga populli. Po, është e vërtetë që pa ndërhyrjen e ushtrisë me 25 janar 2011, nuk mund të largohej dhe të rrëzohej Husni Mubarak. Por, ndërhyrja e ushtrisë atëherë, ishte një grusht shteti ndaj një presidentit diktator, i cili i kishte manipuluar zgjedhjet dhe vullnetin e popullit për tridhjetë vite me radhë. Ndërkohë, ajo që ndodhi me 3 korrik, ishte një grusht shteti, ndaj një presidenti të zgjedhur totalisht nga vullneti i popullit.
Disa njerëz, e kanë kuptuar atë që ndodhi me 3 korrik, si një revolucion, pasi grushtet e shtetit nuk janë publikë dhe nuk bëhen haptazi. E çuditshme kjo, pasi përkufizimi i puçit dhe grushtit të shtetit, është:”Ndryshimi i pushtetit falë forcës ushtarake” dhe jo domosdoshmërisht fshehtazi. Me 3 korrik të këtij viti, nuk kishim zgjedhje demokratike, as dorëzim të pushtetit në mënyrë paqësore, as dorëheqje nga ana e presidentit. Ajo që ndodhi, ishte rrëzimi nga pushteti i presidentit të zgjedhur nga populli, me forcë ushtarake. Po, është e vërtetë që një pjesë e popullit e kërkoi largimin e presidentit, por kjo nuk mund të bëhej me puç, gabimet nuk trajtohen me gabime të tjera. Prandaj, ajo që ndodhi ishte një puç ushtarak dhe jo vetëm, pasi ishte puç gjakësor dhe fashist. Si mund të heshtim dhe ta pranojmë atë që ndodhi në Egjipt? Kush na garanton se kjo valë nuk do të përhapet në mbarë vendet e tjera në emër të revolucionit popullor, e që mbështetet fuqishëm nga ushtritë?”
Gazetari:”Si i keni parë zhvillimet pas 3 korrikut, duke filluar me ngjarjet pranë memorialit, rrethimin e xhamive, hapja e zjarrit ndaj besimtarëve brenda xhamive, shpërndarjen me dhunë të protestuesve në Rabia Adevije dhe vrasja e mijëra personave?”
Dr Tarik Suvejdan:”Që në fillim të puçit ushtarak, pata shkruar se puçet ushtarake kalojnë në pesë faza. Në fazën e parë, kemi ndryshim të pushtetit civil, me ndërhyrjen e ushtrisë, gjë e cila ndodhi. Faza e dytë, është emërimi i një presidenti civil por formal, gjë e cila ka ndodhur. Faza e tretë, është gjakderdhja, vrasjet dhe mbyllja e gojës së mediave, gjë të cilën e shohim haptazi në Egjipt. Ne pamë vrasjen e protestuesve, masakrimin e viktimave dhe djegien e tyre, shtypje të lirive dhe të drejtave të njeriut. Ashtu siç u pa qartë kontrolli maksimal i mediave, ku Alxhazira live u privua nga transmetimi dhe gazetarët e saj u arrestuan. E si mund të pretendohet se ajo që ndodhi ishte revolucion, ndërkohë që revolucionet bëjnë thirrje për përfshirje dhe jo përjashtim, për respektim të drejtave dhe jo shkelje të tyre, e luftojnë diktaturën dhe nuk e mbështesin?  Faza e katër, kandidimi për në postin më të lartë të një figure ushtarake, me petk civil. Në këtë fazë, e cila akoma nuk ka ndodhur, do të  bëhet çmos që figura e Sisit të pastrohet dhe lartësohet, Sisi, Ahmed Shefik apo kushdo tjetër, e rëndësishme është se do të jetë ushtarak, nga suita e Mubarakut. Faza e pestë, është trashëgimi i pushtetit nga ushtarakët, të cilët sigurisht do të vishen me petk civil. Kështu, shohim që ata nuk do të mjaftohen me një kandidat dhe një figurë ushtarake në pushtet, por do e pasojnë me të tjerë, me qëllim që ta kenë situatën nën kontroll. Kjo, vetëm nëse nuk i lejon populli dhe i jep fund kësaj telenovele.”
Gazetari:”Çfarë mund të na thoni lidhur me revolucionet, nga fillimi i tyre deri në fund, gjithçka që ka të bëjë me to, pozitive qoftë apo negative!”
Dr Tarik Suvejdan:”Kam folur për diçka të tillë që në fillimet e Pranverës Arabe, gjatë takimeve dhe intervistave të ndryshme me figura të njohura. Dy ishin pyetjet më të përsëritura:”A është kjo që po ndodh një revolucion dhe a do të të shtrihet në të gjithë umetin, kryesisht në vendet e Gadishullit Arabik?”
Ajo që ndodhi, edhe pse njerëzit e quanin si Pranverë Arabe, gjë e cila ashtu ishte vetëm në kuadrin virtual, pasi largoi nga pushtetit diktatorët, në fakt ishte një vjeshtë. Në vjeshtë, fenomeni më i përhapur është ai i rënies së gjetheve dhe tharjes së bimësisë. E njëjta gjë ndodhi me vendet arabe, pasi në këtë vjeshtë, u rrëzuan diktatorët dhe servilët e tyre. Gjatë një ligjërate në Jemen, pata thënë:”Revolucionet janë tre llojesh; Revolucione të plota, gjysmë revolucione dhe çerek revolucione. Revolucion i plotë, është ai në të cilin shkulet me rrënjë regjimi i shkuar, shkulen mediat mbështetëse të tij, sistemi i gjykatës i cili ka qenë mbrojtësi ligjor dhe ushtria. Një revolucion i tillë ndodhi në Libi dhe urojmë të ndodhë dhe në Siri. Gjysmë revolucioni kemi kur rrëzohet koka e regjimit dhe shtresa më e lartë, gjë e cila ndodhi në Egjipt. Çerek revolucioni, kemi atëherë kur bie vetëm koka e regjimit, ndërkohë që i gjithë sistemi është akoma në këmbë, siç ndodhi me Jemenin, ku ndryshuan vetëm Ali Abdullah Salih. Ndonjëherë, është e pamundur revolucioni i plotë dhe kjo varet shumë nga rrethanat. Askush nuk mund të thotë se gjysmë revolucioni është gabim dhe i papranueshëm. Ndonjëherë, kaq janë mundësitë. Prandaj dhe them se kjo që ndodhi në vendet arabe, ishte një vjeshtë. Në këtë vjeshtë arabe, u rrëzuan diktatorë, media, ulema, liberalistë etj… Revolucioni i Sirisë i zbuloi shumë figura, ndërkohë që ai i Egjiptit i demaskoi. Kjo ishte stina e vjeshtës, e cila pasohet nga dimri i ashpër dhe plot furtuna. Ne sapo i kemi filluar këto furtuna, sapo kemi vënë këmbë në stinën e dimrit. Të gjithë e dimë se stuhitë dhe furtunat e forta, shkulin pemë, shembin shtëpi, prishin mirëqenien etj… Mesatarisht, dimrat e popujve zgjasin trembëdhjetë vite, të cilat, nëse bëhet një menaxhim dhe punë madhore, mund të reduktohet në pesë vite, por jo më pak. Nëse populli egjiptian dhe ai sirian, insistojnë në rrëzimin e regjimeve diktatore, në kërkesat e tyre për pluralizëm dhe demokraci reale, vetëm atëherë mund të kemi pranverë, ku do të jemi dëshmitarë të fillimit të rilindjes së vërtetë, zhvillimit, përparimit, ekonomisë së fuqishme etj… Në Egjipt, sapo ka përfunduar vjeshta dhe ka filluar dimri, i cili do të ketë stuhi dhe furtuna të tjera. Por, nuk duhet të harrojmë se jemi në rrugën e duhur, pasi sapo kemi kaluar njërin stacion. Në kohën e Mubarakut, as që ia kishim nisur rrugëtimit.”
Gazetari:”Herë pas here, dëgjojmë zëra në Egjipt, të cilët kërkojnë kthimin e Mubarakut.”
Dr Tarik Suvejdan:”Po të kthehemi dhe njëherë në kohën e Mubarakut, do të të thotë të kthehemi 60 vite mbrapsht, të kthehemi në diktaturë. Edhe ata që dolën në protesta kundër presidentit Mursi, dolën sepse donin drejtësinë sa më shpejt, donin respektimin e të drejtave dhe përmirësimin e kushteve ekonomike, gjë e cila është e drejta e tyre. Por ushtarakët e shfrytëzuan në favorin e tyre këtë shtresë, e cila duhet të reflektojë dhe të ndërgjegjësohet. Nuk ka më kthim në kohën e Mubarakut apo të Geddafit. Koha e tyre ka qenë errësirë e plotë, natë e zezë. Ne e kaluam vjeshtën dhe tashmë jemi në dimër, i cili nga natyra e vet, është i ftohtë, plot stuhi dhe i vështirë. Por nëse durojmë dhe vazhdojmë rrugëtimin, do të mund ta shohim me sytë tanë pranverën.”
Gazetari:”Bazuar në studimet dhe përvojën tuaj, a është e mundur që ta kalojmë realisht dimrin, apo ka mundësi të mbetemi gjithmonë në dimër?”
Dr Tarik Suvejdan:”Nëse populli tregohet i vendosur në kërkesat e tij, nuk demoralizohet dhe nuk e humbet shpresën, vazhdojnë protestat të ushtrojnë presionin e tyre, bashkë me mediat dhe procedurat ligjore, nuk ka ushtri në botë që mund ti rezistojë.
Nëse populli një ditë lirinë kërkon
Edhe kaderi i Zotit, nga pas i shkon
Nuk mund të humbasë një e drejtë, nëse ka kush e kërkon. Nuk ka përse që ky gjak që është derdhur të shkojë kot.”
Gazetari:”Këto vrasje, kjo gjakderdhje dhe këto akte dhune në rrugë ndaj civilëve, a është e mundur që të shndërrohen në veprime të armatosura, ku të shtypurit ti përgjigjen dhunës me dhunë?”
Dr Tarik Suvejdan:”Po, sigurisht që po dhe Siria është argumenti më i afërt për këtë. Në Siri, pamë disa kërkesa paqësore, edhe revolucion paqësor nuk ishte, por që përgjigja e regjimit ishin tanket dhe dhuna ushtarake. Në Bengazi të Libisë, filluan protesta paqësore dhe të rinjtë protestues, fillimisht, filluan të mësojnë mënyra si të mbrohen nga gazi lotsjellës. Por disa ditë më vonë, ata nuk u përballën me bomba me gaz lotsjellës, por me fishekë dhe bomba të vërteta. Po, presioni mund të çojë në shpërthimin e situatës dhe daljen e saj jashtë kontrollit. Përveç rastit kur liderët e palëve, manifestojnë maturi dhe i orientojnë të rinjtë dhe mbështetësit e tyre. Idetë e Vëllazërisë Myslimane janë ide paqësore, kundër çdo forme dhune. Unë uroj dhe bëj thirrje që këto parime të shpalosen sot në këtë gjendje të trazuar. Kreu i Vëllazërisë Myslimane pati thënë se protestat tona paqësore, janë më të fuqishme sesa plumbat e ushtrisë. Prandaj dhe këto protesta dhe demonstrata paqësore duhet të vazhdojnë të tilla.”
Gazetari:”Sot, iu organizua një atentat ministrit të brendshëm të Egjiptit dhe shumë media akuzuan Vëllazërinë Myslimane për këtë. Në fakt, vetë Vëllazëria Myslimane e mohoi një akuzë të tillë, bashkë me disa organizma të tjerë. Cili është vlerësimi juaj për këtë ngjarje në veçanti?”
Dr Tarik Suvejdan:”Unë e refuzoj dhe e hedh poshtë një akuzë të tillë, pasi jam vetë brenda lëvizjes islame. Nuk është në parimet tona ushtrimi i akteve të dhunës ndaj kujtdo qoftë. Parimi ynë ka qenë dhe është:”Nëse ti e zgjat dorën për të më vrarë, unë nuk do e zgjas dorën time për të të vrarë. Unë i frëkësohem Zotit të botërave” (Kuran)
Po, unë bëj çmos që të mbrohem, por nuk e zgjas dorën për të vrarë. Unë shoh që shumë nga ushtarët e ushtrisë egjiptiane, janë të pafajshëm, pasi kanë hyrë në ushtri thjesht për të siguruar kafshatën e gojës, ose të detyruar.”
Gazetari:”Pra ju besoni se Vëllazëria Myslimane nuk do të bjerë pre e provokimeve dhe nuk do të përgjigjet me dhunë.”
Dr Tarik Suvejdan:”Është e sigurtë se Vëllazëria Myslimane nuk do rrëshqasë në këtë batak, ashtu siç jam i sigurt se ushtarakët egjiptianë, po bëjnë çmos që ta demonizojnë. Në fakt, këta nuk janë ushtarakë, por janë fashistë, të cilët karakterizohen nga tre tipare: I pari, pushtet ushtarak, gjakësor dhe diktatorial. I dyti, mobilizim mediatik në mbrojte të çështjes së vet, duke mbyllur gojët e të gjithë mediave rivale dhe kundërshtare. I treti, demonizimi i individit apo i institucionit kundërshtar. Tek Vëllezërit Myslimanë nuk do të gjeni dhunë dhe vrasje.”
Gazetari:”Disa figura fetare në Egjipt, me në krye myftiun e Egjiptit, dr Ali Xhumua, kanë dalë në media dhe janë shprehur se Vëllezërit Myslimanë janë havarixhët e kësaj kohe dhe se mund të luftohen edhe me mjetet policore dhe ushtarake. Të njëjtën gjë kanë thënë dhe shejh Abdul Xhelil dhe dr Amër Halid, të cilët e kanë mohuar. Si e shihni përdorimin e figurave fetare në mbështetje të puçit ushtarak dhe për ndryshimin e perceptimit të masave? A mendoni se do të jetë një përpjekje e suksesshme?”
Dr Tarik Suvejdan:”Mos të harrojmë se feja zë një vend të rëndësishëm në vetëdijen e umetit dhe shumë prej njerëzve të thjeshtë, prej atyre që nuk mund të kenë një mendim të pavarur, do u referohen figurave fetare në lidhje me zhvillimet e ndryshme në vend. Vetë Zoti në Kuran na porosit që:”Pyesni dijetarët nëse nuk e dini!” (Kuran) Prandaj dhe kushdo që ndihet i hutuar nga zhvillimet, do të shkojë dhe të pyesë dijetarët. Për fat të keq, po keqpërdoret feja dhe dijetarët, për të forcuar pushtetin e diktatorëve. Unë nuk po flas për persona të caktuar, por po flas si orientim. Nëse feja nuk bën thirrje për lirinë, respektimin e tjetrit, adhurimin e Zotit të vetëm dhe jo të diktatorëve, çfarë vlere ka një fe e tillë? A mund të quhet fe kjo? Në raste të tilla, ajo mund të quhet vetëm si opiumi i popujve, siç e patën quajtur komunistët. E çfarë feje qenka ajo që lejon dhe e legjitimon shtypjen ushtarake ndaj popujve, të cilëve u kërkohet të ulin kokën dhe ta pranojnë këtë fyerje dhe dhunë? Sigurisht që është keqpërdorur feja në këto raste, por falë Zotit, kemi dhe dijetarë dhe ftues të tjerë, të cilët kanë mbajtur qëndrim pozitiv dhe dinjitoz. Këto ditë lexova një deklaratë të ulemave të Marokut, të cilët kanë dalë kundër puçit ushtarak dhe e dënojnë fuqishëm keqpërdorimin e fesë dhe figurave fetare për përligjjen e masakrave të ushtrisë. Ata që e kanë mbështetur puçin, janë vetëm disa prej atyre që rrogat i marrin nga regjimi diktatorial. Përse nuk shihen dhe dëgjohen ulematë e pavarur? Nëse përjetoni pështjellim dhe jeni të paqartë lidhur me qëndrimin që mbajnë disa ulema, dëgjoni ulematë e pavarur, jo ata që rrogat i marrin nga qeveritë.
 
Vijon…